Các nghiên cứu khoa học
cho thấy, tâm sinh lý của trẻ mầm non có các đặc điểm như sau:
Trẻ thường tò mò, yêu thích khám phá thế giới xung quanh

Những điều
mới mẻ luôn khiến trẻ mầm non thích thú và khơi gợi trí tò mò và các con luôn
có sở thích khám phá mọi thứ diễn ra trong cuộc sống xung quanh. Ở giai đoạn
này, biểu hiện thích thú của trẻ khiến cha mẹ cảm thấy khó chịu khi trẻ hỏi quá
nhiều, từ những câu hỏi đơn giản đến phức tạp. Nhưng cha mẹ hãy để con thỏa mãn
sở thích này, vì trẻ càng đòi hỏi nhiều thì não bộ của trẻ càng phát triển và
thật đáng lo nếu một đứa trẻ mầm non không hỏi và thắc mắc gì về thế giới xung
quanh.
Trẻ có
xu hướng tin tưởng và gắn bó với người chăm sóc mình
Khi mới
bắt đầu tiếp xúc với thế giới bên ngoài, tâm lý của trẻ mầm non có xu hướng cảm
thấy sợ sệt nên cần sự yêu thương, đùm bọc của gia đình và những người xung
quanh nhưng các con cũng rất nhanh hòa nhập với môi trường mới. Và, các con
cũng có xu hướng gắn bó với những người chăm sóc mình như cô giáo hay cô bảo
mẫu. Chính vì vậy, cha mẹ và các cô giáo cần tạo một môi trường thân thiện và
an toàn để trẻ thoải mái chia sẻ những suy nghĩ của mình. Khi con mắc lỗi, thay
vì la mắng sẽ khiến con sợ hãi, cha mẹ và cô giáo nên nhẹ nhàng chỉ ra lỗi sai,
phân tích nhẹ nhàng để con hiểu ra vấn đề.
Trẻ bắt
đầu phát triển kỹ năng giao tiếp

Trong quá trình hình
thành và phát triển tâm lý của trẻ mầm non, trẻ đã bắt đầu phát triển các kỹ
năng giao tiếp và nhạy bén hơn với ngôn ngữ. Lúc này, trẻ đã có khả năng quan
sát mọi thứ xung quanh, thường bắt chước ngôn ngữ thông qua việc cha mẹ hoặc
ông bà trong giao tiếp hàng ngày. Vì vậy, trong gia đình, cha mẹ nên chú ý hơn
đến cách dùng từ khi nói chuyện với nhau, vì trẻ sẽ nhanh chóng tiếp thu và có
những động tác, lời nói tương tự. Khi ở trường, các cô giáo nên chú ý trong
việc sử dụng từ ngữ để giao tiếp một cách chính xác và tránh sử dụng từ địa
phương gây cản trở quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Trẻ thích được trở thành trung tâm của sự chú ý

Hầu hết
trẻ em có xu hướng thích trở thành trung tâm của sự chú ý và được mọi người
quan tâm. Chỉ vì trẻ muốn được chú ý nhiều hơn và cũng muốn khẳng định cái
“tôi” của trẻ. Vì vậy, chúng ta không nên nghĩ rằng một đứa trẻ không chịu chia
sẻ hoặc muốn trở thành người đầu tiên thực hiện một ưu tiên nào đó là ích kỷ
nhé.
Ngoài
ra, dù bận rộn công việc, cha mẹ cũng nên luôn dành sự quan tâm nhất định cho
con cái bởi khi trẻ không nhận được sự quan tâm thường xuyên từ cha mẹ, chúng
sẽ cảm thấy lạc lõng, sống khép kín và ít chia sẻ hơn.
Tâm lý
của trẻ mầm non có xu hướng thích tự lập

Càng
lớn trẻ càng có xu hướng thích làm điều gì đó mới và tò mò về những gì đang
diễn ra xung quanh. Vì vậy, ở giai đoạn này, cha mẹ không nên bảo bọc quá mức
hoặc cố gắng phớt lờ những gì con mình đang làm mà hãy để con tự mình làm những
công việc vừa sức như tự đánh răng rửa mặt, tự ăn, tự đi toilet,… một cách độc
lập, chú ý quan sát, dành đủ thời gian cho con, cùng làm để trẻ hứng thú và dần
có niềm tin vào tính tự lập của mình.
Trẻ mầm
non bắt đầu hình thành tính cách và ý thức cá nhân
Trẻ bắt
đầu hình thành nhân cách với những suy nghĩ và quan điểm của riêng mình từ khi
còn ở lứa tuổi mầm non. Ở giai đoạn này, ngoài việc bắt chước các hành vi và
thói quen của người lớn, trẻ cũng có thể bình luận sau khi xem một bộ phim hay
hoặc nghe một bản nhạc. Trẻ không ngại thể hiện bản thân một cách mạnh mẽ và
nghĩ rằng những gì chúng làm là hoàn toàn bình thường. Vì vậy, cha mẹ nên tạo
điều kiện để con thỏa sức thể hiện bản thân, cho con nói ra những suy nghĩ và
cảm nhận của mình để từ đó tìm ra phương pháp và cách thức giáo dục con tốt
nhất.
2. Tại sao sự phát triển tâm lý của trẻ mầm non lại đặc
biệt quan trọng?
Với mỗi giai đoạn khác nhau, những thay đổi về hành vi, tâm
lý, nhu cầu của trẻ cũng hoàn toàn khác nhau. Nhưng giai đoạn có ảnh hưởng lớn
nhất đối vẫn là những năm học mầm non, bởi đây là giai đoạn nền tảng, đặt nền
móng cho những cột mốc sau này của con.
Việc thấu hiểu tâm lý của trẻ mầm non và giáo dục con đúng
cách cũng giống như khi vẽ những màu đầu tiên trên một trang giấy trắng, chúng
nổi bật, dễ nhìn và dễ nhớ. Tuy nhiên, khi trang đầy màu sắc thì những màu vẽ
sau này không còn đặc sắc nữa. Đó là lý do tại sao, những gì bé tiếp xúc trong
giai đoạn này có thể ảnh hưởng lớn đến sau này.
→ Có thể mẹ quan tâm: Chế độ dinh
dưỡng hợp lý dành cho trẻ mầm non giúp con phát triển toàn diện
3. Những lưu ý khi chăm sóc tâm lý của trẻ mầm non
Tâm lý học trẻ em lứa
tuổi mầm non có vai trò vô cùng quan trọng với sự phát triển của các con. Vì
vậy, cha mẹ và các cô giáo nên lưu ý một số điều sau để có thể yêu con đúng
cách nhé!
– Động viên, khuyến khích, hướng dẫn trẻ học tập, sinh
hoạt, vui chơi với thái độ thân thiện, vui vẻ, hòa nhã. Đây là điều giúp trẻ
cởi mở, khoan dung, năng động, và hiệu quả trong quá trình học tập.
– Tổ chức các hoạt động một cách nhất quán để hình thành
thói quen và phát triển lòng tin ở trẻ. Đối với trẻ mẫu giáo, hãy để trẻ làm
những gì có thể để phát triển tính độc lập, trách nhiệm và những kinh nghiệm
tốt cho cuộc sống sau này.
– Không la mắng, đánh đập và chửi thề trước mặt trẻ. Hãy cố
gắng hết sức, trung thực về những vấn đề của con, khen ngợi khi con làm tốt và
nghiêm khắc khi con mắc lỗi và đừng quên tạo cơ hội tốt nhất để trẻ học hỏi và
sáng tạo.
– Trở thành người bạn thân trò chuyện, lắng nghe, chia sẻ
cảm xúc và cùng bé giải quyết vấn đề. Khi có vấn đề hay một sự việc xảy ra, hãy
đặt mình ở vị trí một đứa trẻ mầm non để thấu hiểu tâm lý của con, từ đó đưa ra
hướng giải quyết phù hợp.
Trên
đây là những đặc điểm tâm lý của trẻ mầm non mà các bậc phụ huynh và các thầy
cô giáo cần nắm được để có phương pháp nuôi dạy con phù hợp, giúp trẻ phát
triển toàn diện cả thể chất và tinh thần. Nuôi dạy con cái là một hành trình,
cha mẹ và thầy cô luôn là người động viên và đồng hành cùng con trong suốt
chặng đường. Ngoài ra, trường mầm non song ngữ Con Mèo Vàng tự hào là đơn vị
tiên phong ứng dụng phương pháp Mother Goose Time và mô hình STEAM giúp con
phát triển toàn diện.